Eğer öğrenciler, yabancı dil olarak Türkçe derslerinden hoşlanırlarsa, bu onlara daha güçlü motivasyon sağlayabilir. TÖMER’ler için hazırlanan Türkçe öğretim kitapları çoğu zaman bu tür sınıflarda yeterli olmayabilir. Ekstra doküman ve etkinlik hazırlayın. Derslerin seviyesinin çok iyi olduğundan ve farklı çalışma türleri içerdiğinden emin olarak öğrencilerin ilgisini çekeceksiniz. Ayrıca, farklı öğrenci tiplerini eğittiğiniz için farklı zekâ türlerine hitap eden materyaller önemlidir. Öğrencilerin farklı öğrenme tarzları ve tercihleri vardır. Eğer siz, sadece bir öğrenci tipine hitap edecek olursanız daha sonra diğer öğrenciler çok geride kalacaktır. Burada önemli olan nokta öğrenim çalışmaları için, sizin yaklaşım terimlerinizdeki farklılıklardır.

TÜRKÇESTAN Türkçe Öğretim Merkezi’nde Türkçe öğretimi yapılırken sınıftaki farklılıklar göz önünde bulundurulur ve hazırlıklar ona göre planlanır. Genellikle derslerde üç farklı TÖMER ders kitabı kullanılmaya dikkat edilir.

İlk derslerde öğrencilerin ilgisi belirlenerek ders materyalleri ona göre seçilir. Aşağıdaki açıklamalar Türkçe öğretenlere fikir verebilir.

Görsel Öğrenciler

Görsel öğrenciler, görsel kaynaklara sahip olmak isterler. Örneğin onlar okumayı, yazmaya tercih ederler. Çünkü onlar, bu şekilde daha iyi anlarlar. Onlar okumayı, açıklamaları dinlemeye tercih ederler.

İşitsel Öğrenciler

İşitsel öğrenciler dinledikleri zaman daha iyi öğrenirler ve daha iyi hatırlarlar. Bu yüzden onlar, öğretmenin dersi anlatarak vermesini isterler. Ve onlar okudukları şeylere göre, dinledikleri şeyleri daha kolay hatırlarlar.

Kinestetik Öğrenciler

Kinestetik öğrenciler, uygulayarak öğrenmeyi severler. Onlar uygulamalı olarak ders işlemeyi, görsel-işitsel derse tercih ederler. Kendilerine verilen bir dersi, uygulamalı olarak yaptıkları zaman anlayacaklardır. Tiyatro şeklinde rol yaparak, şema çizerek, resim yaparak daha iyi öğrenirler. Proje ödevleri, bu tür öğrenciler için uygundur.

Bireysel Öğrenciler

Bu öğrenciler yalnız çalışmayı tercih ederler. Çünkü bu durum, onların konuyu hatırlamalarına ve daha etkili çalışmalarına neden olur.

Grup Öğrencileri

Bu öğrenciler; bir grup içinde, diğer öğrencilerle beraber çalıştıkları zaman, daha iyi hatırlarlar ve daha etkili çalışırlar.

Somut Öğrenciler

Somut öğrenciler, görsel ve uygulamalı deneyimleri severler. Rutin öğrenim yöntemlerinden, yazarak çalışmaktan hoşlanmazlar. Eğlenceli derslerden hoşlanırlar. Çabuk, değişik ve canlı öğrenim deneyimlerini isterler.

Analitik Öğrenci

Analitik öğrenciler; problem çözmeyi, tek başına çalışmayı seven, bağımsız öğrencilerdir. Onlar dersin sistematik olarak ve mantıklı bir şekilde sunulması için, yeni öğrenim materyallerini severler. Kendilerine ait olan sistemi izlemek isterler. Onlar ciddi ve çalışkan öğrencilerdir. Başarısız oldukları zaman, çok kötü etkilenirler.

İletişimsel Öğrenciler

İletişimsel öğrenciler öğrenime karşı, sosyal bir yaklaşım göstermeyi severler. Onlar bir konuyu tartışarak, grup çalışmaları yaparak, daha iyi öğrenirler. Konu tekrarına ve etkileşime ihtiyaçları vardır. Derslerin demokratik bir ortamda yapılması için, ellerinden gelen her şeyi yaparlar.

Otorite Odaklı Öğrenciler

Otorite odaklı öğrenciler, geleneksel sınıfla ilgilidir. Öğretmeni bir otorite unsuru olarak görürler. Onlar açık ve net yönergeler duymaktan hoşlanırlar. Ve onların öğrendikleri şeylerde, yapısal ve mantıklı bir ilerlemeye ihtiyacı var.

Çoklu Zekâ Sınıflarında Dersinizi Nasıl Verebilirsiniz?

Geleneksel öğretim yöntemlerinden dolayı, bazı öğrenciler avantajlı olabilir. Görsel öğrenciler, tek başına çalışmayı seven öğrenciler ve otorite merkezli öğrenciler, öğretim tekniklerinden dolayı avantajlı durumdadır. Çünkü okullarda öğretim teknikleri daha çok, yazılı anlatıma ve bireysel çalışmaya bağlıdır. Öğretmen, sınıfta otoriter bir role sahip olduğu için, yukarıda belirttiğimiz özellikleri taşıyan öğrenciler, dersleri daha iyi anlar.

Öğretmenin kendi öğretim tarzı ve öğretim tercihi, onun öğretim tekniğini etkileyebilir. Eğer öğretmen de öğrencilik yıllarında, yukarıda belirtilen öğrenci tiplerinden birisiydi ise bunu kendi öğretim tekniklerinde yansıtacaktır. Bu yüzden yabancılara Türkçe öğretenlerin mutlaka zekâ türlerini belirleme konusunda bilgiye sahip olması gerekir. TÜRKÇESTAN Türkçe Öğretim Merkezi seviye sınıfları oluştururken öğrencilerin farklılıklarını da göz önünde bulundurmaya çalışmaktadır.

Açıkça söylemek gerekirse diğer öğrenme şekillerine sahip olan öğrenciler de dezavantajlı durumdadır. Çünkü onlar, yukarıda belirttiğimiz öğretim teknikleriyle dersi anlayamazlar. Bu yüzden sınıfın genel başarı durumuna göre, listenin en alt sıralarında olabilirler. Bu yüzden sınıftaki bütün öğrencilerin, verdiğiniz dersi iyi anlamaları için, farklı öğretim tekniklerini kullanarak, elinizden geldiğince, öğrencilerinizin öğrenme tarzına cevap vermeye çalışmalısınız.

Biz şimdi farklı öğrenim tarzına sahip olan öğrencilerimize, dersimizi en iyi şekilde vermek için, farklı öğrenim yöntemlerine olan farklı yaklaşımları inceleyeceğiz.

Dil Bilgisi Dersinin İşlenişi

Türkçe dil bilgisi dersinde, Geniş Zaman konusunu işlemek istiyorsunuz. Günlük rutin işleri ifade ederken, Geniş Zamanı kullanacaksınız. Kuracağınız cümlelerin özneleri, üçüncü tekil şahıs olacak. Bunu kaç farklı öğretim tekniği ile yapabilirsiniz? Her biri için hangi öğretim teknikleri uygundur?

Şimdi, aşağıdaki maddeleri okuyun ve kendi fikirlerinizle karşılaştırın.

Önemli bir kişinin resimlerini kullanın. Öğrencilerin yaş oranına ve ilgi duydukları ünlüleri dikkate alarak bunu yapabilirsiniz. Resimlerini kullandığınız kişi veya kişiler; ünlü bir futbolcu, bir sinema oyuncusu, bir tiyatro oyuncusu, bir pop müzik sanatçısı, bir film yıldızı vb.  olabilir. Bu resimleri kullanarak, bu ünlü kişilerin, bir gün boyunca neler yaptıklarını ifade etmeye çalışın. Sınıftaki bütün öğrencilerin resimleri rahatça görebilmesi için resimleri havaya kaldırarak sınıfa gösterin. Yaptıkları günlük rutin işleri sorun. Öğrenciler söyleyemezse, siz onlara yardımcı olmaya çalışın. Cümle kurarken, sözcük sırasını belirtmek için parmaklarınızı kullanın. Öğrencilerden tekrar etmelerini isteyin. Her bir resmi kullanarak birer örnek verin. Resimlerle ilgili olarak öğrencilerin de cümle kurmalarını isteyin. Resimleri birer birer sınıf içinde elden ele gezdirin. En sonunda cümleleri tahtaya yazmadan önce bir kez daha tekrar edin.

Bu şekildeki bir öğretim yöntemi; dinleyerek ve tekrar ederek öğrenmeyi seven işitsel öğrenciler için uygundur. Bu tür bir sınıf çalışması; somut, görsel ve pratik öğrenciler için de ilgi çekicidir.

Sınıf içinde öğrencilerinizi, sıra arkadaşları ile ikişerli gruplara ayırın. Her öğrenciye üzerinde, birisinin günlük, rutin işleri ile ilgili, birkaç cümlenin yazılı olduğu bir kart verin. Daha sonra bu kartlara yenilerini ekleyin. Her kartta bir önceki kartta geçen tümceleri tamamlayan bilgiler olmalı. Örneğin;

1. O, kalkar.
2. Öğle yemeğini yer.
3. Eve gelir.
4. İşe başlar.
5. a) akşam saat 07: 00’de
6. b) sabah saat 07: 30’da
7. c) sabah saat 08: 30’da
8. d) Öğleden sonra

Öğrenciler bu kartları kullanarak, sözcükleri sıralayacaklar. Ellerinden geldiğince, düzenli cümle kuracaklar. Bu işlem bittikten sonra siz, cümlelerin doğru şekillerini okuyabilirsiniz veya bilgisayarınızdan cümleleri öğrencilerinize dinletebilirsiniz. Öğrenciler cümleleri dinler ve gerektiği yerde hatalarını düzeltirler. Sonra bu cümleleri defterlerine yazarlar.

Bu öğretim yöntemi uygulamalı olarak ve yazılı olarak verildiği için görsel ve kinestetik (pratik yaparak öğrenmeyi seven) öğrenciler için uygundur. Gruplar içinde çalışmayı seven öğrenciler; analitik (çözümleyici) ve konuşkan öğrenciler olarak, bu tür sınıf çalışmalarından yararlanabilirler.

Tahtaya, ünlü bir kişinin resmini koyun. Tahtaya belli saatleri gösteren, bir saat resmi çizin. Sonra da bu ünlü kişinin, belli saatlerde ne yaptığını, jest ve mimiklerle anlatın. Öğrencilerinizin karşısında, rol yapma yeteneğinizi kullanın. Hareketlerinizle olayı gösterirken, geniş zamana göre, cümlenizi de kurun. Birkaç kez tekrar edin. Dersin bu bölümünde, öğrenciler sadece dinleyecekler.

Bütün cümleleri dinledikten sonra, öğrencilerinizden, cümlelerde geçen fiilleri, jest ve mimikleriyle, hareketleriyle göstermelerini isteyin. Önce hareketleri siz gösterin. Sonra, öğrencilerinizden tekrar etmelerini isteyin. Sonra siz, cümlelerin yerlerini değiştirin. Fişleri karıştırın. Ondan sonra cümleleri birer birer okuyun. Siz cümleyi okurken, öğrencileriniz de jest ve mimikleriyle olayı canlandıracak. Bundan sonra bir öğrencinizden bir cümleyi okumasını isteyin. Diğer öğrenciler de mimikleriyle olayı canlandırsınlar. Aynı şeyi farklı öğrencilerle tekrar edin.

Bu şekildeki bir öğretim tekniği, uygulamalı çalışmayı seven kinestetik öğrenciler için, dinleyerek öğrenmeyi seven işitsel öğrenciler için ve canlı delilleriyle, dersi yaparak öğrenmeyi seven, somut öğrenciler için cazip bir yöntemdir.

Tahtaya birkaç tane örnek cümle yazın ve cümlelerin hangi zamanda olduğunu ifade edin. Fiillerin sonundaki zaman eklerinin altını çizin. Öğrenciler; tahtadaki örnek cümleleri ve onlarla ilgili dil bilgisi açıklamalarını defterlerine geçirecekler.

Bu çalışma şekli görerek çalışmayı seven görsel öğrenciler, tek başına çalışmayı seven öğrenciler için uygundur. Öğretmen, geleneksel olarak, bir eğitmen rolünü üstlendiği için, bu eğitim yöntemi, otorite merkezli öğrenciler için de uygundur.

Yukarıda verilen dört örnek yabancı bir dili öğretirken, uygulanan en geçerli yöntemlerden birkaçıdır. Muhtemelen siz de daha iyi fikirlere sahip olmuşsunuzdur. İşte, burada da gördüğümüz gibi uygulanan farklı öğretim teknikleri, farklı yapılardaki öğrenci tiplerinin, dersleri daha iyi anlayıp, kavramalarında etkili olmuştur.

Farklı öğrenci tiplerinin sınıflandırılması üzerine düşünürken dil bilgisi öğretimindeki tekniklerimizi değiştirebilmemiz için, aşağıdaki etkenler de çok önemlidir.

Yazılı, görsel, sözel ve pratik olarak kullanılan örnekler, yardımcı kaynaklar

Etkileşim: bireysel çalışma, sınıf çalışması, grup çalışması, küme çalışması, ikişerli çalışma

Öğrencilere kurallar anlatılabilir. Bir model verilebilir. Veya öğrencilerden bir şeyler yapmaları istenebilir.

Kurallar verilmeden önce, örnek cümleler kurulabilir. Pratik alıştırmalar yapılabilir.

Öğrencinin rolü, öğrencinin derse katılması. Derse katılma şekilleri

Öğrencinin cevap verme şekilleri. Örneğin: yazarak, sözlü olarak veya pratik olarak.

Dersi vermek için, kullandığınız yöntemleri değiştirerek ve dil bilgisi dersini anlatırken farklı yöntemler kullanarak bir çoklu zekâ sınıfındaki farklı öğrenci tiplerinin ihtiyaçlarına cevap veriyor olacaksınız.