Dinleme Becerisini Geliştirme Yolları

Türkçe Yaz Kursu İstanbul 2025
2 Temmuz 2024
Türkçe Yaz Kursu İstanbul 2025
2 Temmuz 2024
Show all

Dinleme Becerisini Geliştirme Yolları

 

Dinleme Becerisini Geliştirme Yolları

1. Ne Dinlediğinizi Bilin
Dinleme becerilerimizi geliştirmenin önündeki en büyük engellerden biri kendi algılarımız olabilir. Örneğin, en zararlı algılardan biri duyduğunuz her şeyi anlamak zorunda olduğunuz düşüncesidir.
Büyük ihtimalle hayır, sorun değil! Anlamadığınız tek tek kelimelere takılıp kalmak yerine, genel resmi dinlemeyi öğrenin .
“Genel resim” şu şekilde olabilir:
⦁ Belirli sesler: Yeni başlayan biri olarak, dilin melodisine ve hecelerine, duraklamalarına ve ritimlerine alışmak için yalnızca sesi dinlemeyi pratik edebilirsiniz. Örneğin, “p” ile başlayan her kelimeyi dinleyin.
⦁ Konuşulan tuhaflıklar: Konuşulduğunda dilin nasıl değiştiğini ve seslerin nasıl eklendiğini veya silindiğini yakalamaya çalışın.
⦁ Ana fikir: İster bir arkadaşınızla sohbet edin, ister bir televizyon dizisi olsun, dinlediğiniz şeyin genel fikrini anlamak büyük bir başarı sayılır. Yani buradaki önemli nokta, dinleme pratiğinize başlamadan önce tam olarak neyi dinlediğinizi anlamaktır. Ne duymak istediğinizi bilmek, beklentilerinizi yönetmenize ve ilerlemenizi görmenize yardımcı olacaktır.

2. Dil Dinleme Hedefleri Belirleyin
Hedefler, ilerleme kaydetmenize yardımcı olacak ve bunlara ulaştığınızda dinleme becerileriniz konusunda kendinizi daha güvende hissedeceksiniz.
Büyük hedefler koyabilirsiniz, örneğin bir konuşmanın tamamını anlamak veya bir şarkıyı tamamen öğrenmek gibi, ancak asıl odaklanmanız gereken şey küçük ve kolayca ulaşılabilir hedeflerdir.
Örneğin, “p” ile başlayan kelimeleri her duyduğunuzda kendinize bir puan verin. Ya da bir şey dinlediğinizde her seferinde beş yeni kelime öğrenmeyi hedefleyin. Daha ileri seviyelerde, duymadığınız ifadeleri veya karmaşık dil bilgisi yapılarını dinleyin.
Ulaşılabilir hedefler koymak ancak dinlediğiniz materyallerin anlaşılır olmasıyla mümkündür, yani onları dikkatli seçmelisiniz.
Mevcut seviyenizden biraz daha üst seviyede bir ses seçin. Yeni şeyler öğrenmeniz için yeterince uyarıcı olmalı, ancak kafanızın karışmasına, moralinizin bozulmasına veya hayal kırıklığına uğramanıza neden olacak kadar da zor olmamalı.
Yolunuza devam etmek için kendinize hedefler koyabilirsiniz:
⦁ Çocuklara yönelik materyaller: Bunlar genel, basit bir dil içerir ve genellikle çok sayıda görsel içerir.
⦁ Belgeseller: Konuşmacılar, görüntülerde neler olduğunu anlatırken genellikle yavaş ve net konuşurlar.
⦁ Konuşmalar ve röportajlar: Bunlar hemen hemen her konuda bulunabilir ve genellikle sadece iki kişiyi veya küçük bir grubu içerir.
⦁ Televizyon programları: Televizyon ilgi çekicidir ve genellikle takip edebileceğiniz bir “formül” ile birlikte güzel yönetilebilir bölümler halinde gelir.
⦁ Filmler: Kültür, sohbet ve bağlamla dolu olan filmler, genellikle gerçek dünyadaki konuşmaların harika temsilleridir.

3. Aktif Dinlemeyi Uygulayın
Dil dinleme becerilerinizi geliştirmenin en önemli yollarından biri aktif dinleme yapmaktır. Bu, çalışmak için kullandığınız ses materyaline tüm dikkatinizi vermeniz gerektiği anlamına gelir. Odanızı temizlemeyin. Defterinize karalama yapmayın. Sadece odaklanın.
Örneğin, bir televizyon dizisi izleyecekseniz, karakterlerin konuşmalarından neler olup bittiğini aktif olarak anlamaya çalışmalısınız.
İyi bir teknik önce dinlemek, sonra anlamadığınız şeyler hakkında beş soru yazmaktır. Sonra, kendi sorularınızı cevaplamaya çalışırken tekrar dinleyin.
Aktif dinleme becerilerinizi gerçekten geliştirmek için dinlediğiniz şeyin ortasında ve sonunda bir özet yazmayı deneyin.
Aktif dinleme pratiği için kendinizi hazırlamanın en kolay yolu , hedef dilinizin konuşulduğu bir yere seyahat ederek veya kendi başınıza dilin içine daldığınız ortam oluşturmaktır. Ancak yer ve bağlam ne olursa olsun, dikkatinizi elinizdeki işe odaklamanız, ondan çok daha fazla verim almanızı sağlayacaktır.

4. Pasif Dinlemeyi Kullanın
Aktif dinlemeye kesinlikle öncelik vermelisiniz, ancak bu arada sırada pasif dinlemeye yer vermeyeceğiniz anlamına gelmiyor.
Pasif dinleme yetişkinler için çocuklarda olduğu kadar etkili olmasa da yine de faydalı olabilir.
Okumaya başlamadan önce alfabeyle ilgili temel bir bilginiz olması gerekir; dinlemede de durum farklı değildir.
Yapılan araştırmalar, yeni bir dilde konuşmayı dinlemenin, gerçek içeriği anlamasanız bile, beyninizi dilin inşa edildiği sesleri ve ses kombinasyonlarını tanıma konusunda eğittiğini gösteriyor.
Sesleri içselleştirdiğinizde, kelimeleri öğrenmek ve dinlediğinizi anlama becerinizi geliştirmek daha kolay hale gelir.
Pasif dinleme, en baştan itibaren yapabileceğiniz bir şeydir. Ve eğlenceli olabilir!
Örneğin, hedef dilinizde bir fon müziği açın . En sevdiğiniz şarkıları tekrar tekrar dinleyin, hatta bazı kelimeler aklınıza bile takılabilir.
Elbette, en nihai pasif dil öğrenme tekniği uykuda öğrenmedir.
Açıkçası, uyuyarak dinleme becerilerinizde sıçramalar ve ilerlemeler kaydedemezsiniz. Ancak, bazı kelime dağarcığı kelimelerini gözden geçirip uyurken tekrarlarsanız, onları daha iyi öğrenebileceğinizi görebilirsiniz.

5. Bolca Kapsamlı Dinleme Yapın
Etkili kapsamlı bir dinleme planı oluşturmanın iki temel ilkesi vardır. Ses kaynaklarınız keyifli ve mümkün olduğunca çeşitli olmalıdır.
Şunları dinlemeyi deneyebilirsiniz:
⦁ Podcast’ler: Hoşunuza giden konularla ilgili dil öğrenme programlarını veya şovlarını deneyin. Farklı dil bilgisi konularına dayanan hikaye Podcast’leri iyi bir seçenek olabilir.
⦁ Haberler: Görsel bağlam için haber bültenlerini izleyin veya yalnızca ses kullanarak dinleme becerilerinizi test edin.
⦁ Sesli Kitaplar: Öncelikle aşina olduğunuz veya iyi bildiğiniz konuları işleyen kitapları dinleyerek başlayın.
⦁ TV şovları: Hedef dilinizdeki popüler programları izleyin veya dublajlı bir favoriyi deneyin.
⦁ Filmler: Yabancı dildeki filmleri izlemeye alışmak için öncelikle çok kısa bölümleri deneyin.
⦁ Müzik: Şarkı sözlerini ezberlerken faydalı görünen yeni kelimeleri ve dilbilgisi kurallarını seçin.
Çok çeşitli ses kaynakları yeni kelimeler ve deyimler öğrenmenize yardımcı olacaktır. Bir şeyi her izlediğinizde veya dinlediğinizde birkaçını bulun, bunları sözlükte arayın ve sonra bunları başka bağlamlarda bulmaya çalışın.
Kapsamlı dinlemenin konuşulan kelimeleri ne kadar çabuk anladığınızı geliştirmeniz ve telaffuz anlayışınızı ince ayarlamanız gibi bir dizi faydası da vardır.

6. Farklı Ses Hızlarını Kullanın
Okumanın aksine, dinlemeyi genellikle kendi hızınızda uygulayamazsınız.
Elbette dil partnerinizin veya öğretmeninizin sizinle konuşurken yavaşlayacağını umuyoruz, ancak diğer herkes muhtemelen normal hızında konuşacaktır. Bu önemli bir engel olabilir, ancak sizin için iki önerimiz var.
Öncelikle, “yavaş dinleme” materyalleri bulun. Bu, başlangıç ​​ve orta dinleme seviyeleri arasındaki boşluğu kapatmanın en iyi yollarından biridir.
Bu tür programlar genellikle dinleme becerilerinizi test etmek ve pekiştirmek için sınavlar ve diğer destekleyici materyaller içerir.
İkinci önerimiz, sesi kendi başınıza yavaşlatmanızdır. Oynatma hızını değiştirmenize izin veren programlarda podcast’ler veya videolar dinleyin. Genellikle normal hızın 0,8x veya 0,5x’ine ayarlayabilirsiniz.
Hatta ses dosyalarını indirip Audacity gibi bir program kullanarak manuel olarak yavaşlatabilirsiniz.
Söylenenleri anlayabilmek için hızı gerektiği kadar düşürebilirsiniz. Sonra, normale dönene ve takip edebilene kadar hızı kademeli olarak ayarlayın.

7. Ekstra Etki İçin Görselleri Kullanın
Film festivallerinin ve yayın hizmetlerinin yaygınlaşması, yabancı filmlere erişmenin her zamankinden daha kolay olduğu anlamına geliyor. Bu harika bir haber çünkü bunlar yeri doldurulamaz bir dil öğrenme aracı.
Filmin görsel yapısı, dinlediğini anlama becerisini ve film sırasında öğrenilen kelimeleri hatırlama yeteneğini desteklemeye yarar.
Başka bir deyişle: Bir filmi izleyerek, sadece sesini dinleyerek öğrenebileceğinizden daha fazlasını öğrenirsiniz.
Altyazı yoksa, dil öğreniminiz için seçtiğiniz filmin bir metnini bulmaya çalışın. Bu şekilde bilmediğiniz kelimeleri arayabilir veya duyduğunuzu düşündüğünüz şeyi iki kez kontrol edebilirsiniz.
Elbette, yabancı bir dilde tam bir film muhtemelen yoğun görünür. Film izlemenizi seanslara bölebilirsiniz (ve bölmelisiniz!).

8. Dinleme ve Okumayı Birleştirin
Elbette transkriptleri ve altyazıları okumak yardımcı olur. Ancak en azından bir çalışma, okumanın aslında dinleme becerilerini geliştirmek için dinlemenin kendisinden daha etkili olabileceğini buldu!
Eğer yeni başlıyorsanız, yeni sesleri ve tonlamaları öğrenmek için bol bol dinleme pratiği yapmanız gerekecektir; ancak dört dil becerisinin tek başına çalışılmaması gerektiğini unutmayın.
Okuma, özellikle de kapsamlı okuma, o kadar çok faydayla doludur ki (örneğin kelime dağarcığınızı genişletmek gibi), amacınız sözlü konuşmaları anlamak olsa bile, basılı metinlerle pratik yapmayı ihmal etmek suç olur.
Dinleme ve okumayı ne kadar yakından birbirine bağlayabilirseniz, ikisi de o kadar gelişecektir.
Örneğin, hedef dilinizde hem ses hem de altyazı içeren bir klip bulun. Önce altyazıları kapatın ve dinleyin. İkinci seferde sesi kapatın ve okuyun. Bunu birkaç kez tekrarlayın, her seferinde yeni ayrıntılar arayın ve dinleyin.
Okuma ve dinleme çalışmalarınızı senkronize ettiğinizde daha hızlı okuduğunuzu ve konuşulan dili daha kolay dinlediğinizi göreceksiniz .

9. Konuşma Pratiği Yapın
Okuma gibi, dinleme ve konuşma arasında “çapraz eğitim” sizi hem daha akıcı bir konuşmacı hem de daha etkili bir dinleyici yapacaktır .
Bunun için harika bir teknik, duyduğunuzu taklit etmek veya gölgelemektir. Sesleri ve ses kombinasyonlarını daha iyi anlamanıza ve telaffuzunuzu geliştirmenize yardımcı olur.
Gölgelemeyi uygulamak için, sesi duyduktan hemen sonra tekrarlayın ve konuşmacının telaffuzuna uymaya çalışın. Ayrıca kelimeleri yüksek sesle tekrarlamadan önce sesi duraklatabilirsiniz.
Daha da iyisi, kendinizi konuşurken kaydedin ve dinlediğiniz içerikle karşılaştırın, bazen ağzımızdan çıktığını sandığımız seslerle, gerçekten ağzımızdan çıkan sesler her zaman aynı olmayabilir!
İdeal olarak, hedef dilinizin ana dili olan biriyle konuşma ve dinleme pratiği yapmalısınız . İyi bir dil değişim ortağı veya öğretmeni konuşmalarını yavaşlatacak ve seviyenize uygun kelimeler kullanmaya çalışacaktır. Ayrıca, telaffuzunuzu düzeltebilir ve gerektiğinde tekrarlayabilirler.
İç sesinizle konuşmayı da pratik edebilirsiniz . Kafanızın içindeki, gün boyu hayatınıza dair sürekli bir yorum sağlayan o sesi biliyor musunuz? Bunu öğrendiğiniz dilde de kullanmayı unutmayın!

10. Dinleme Tekrarını Dahil Edin
Yeni bir dili öğrenirken tekrar yapmak şarttır.
Tekrarı dil dinleme araç kutunuza dahil etmenin en iyi yollarından biri “Tekrar dinlemektir.” Yani, kısa bir ses veya video klibini, her dinlemede daha fazla ayrıntı yakalamaya çalışarak duraklamadan baştan sona tekrar tekrar dinleyin.
Aşağıdaki adımları izleyerek “yeniden dinleme” pratiği yapabilirsiniz :
⦁ Tekrar tekrar dinleyebileceğiniz kadar kısa ama birden fazla kez dinlemenizi gerektirecek kadar da ağır ses içerikleri seçin.
⦁ Bir kez dinleyin ve anladığınız her şeyi, dinlerken veya bitirdiğinizde not alın.
⦁ Tekrar dinleyin ve aklınıza gelen yeni detayları da ekleyin.
⦁ Yeni bir şey elde edemeyene kadar tekrarla.
⦁ Bu noktada, hala anlamadığınız ve dikkatinizi çeken kelimeleri arayın veya varsa altyazıları kullanın.
Aynı sesi tekrar tekrar dinlemek, büyük resmi dinlemeniz için çalışmanıza yardımcı olur. Ana fikirlerle başlayın, sonra detaylara doğru ilerleyin. Büyük resmin önceden var olan bilginizden yararlanmak için bağlamı da kullanın.
Yabancı dil dinleme pratiği, gerçek konuşmalarda kesinlikle yapmayacağınız duraklatma düğmesine bağımlı kalmadan, bir ses parçasını derinlemesine incelemenize olanak tanır!
Elbette, “tekrar dinlemek” en iyi şekilde ölçülü bir şekilde yapılır.   Akıl sağlığınızdan biraz ödün vermeden bir günde ses kliplerini kaç kez tekrar dinleyebileceğinizin bir sınırı vardır.
Başka bir tekrarlama pratiği eski ses materyallerine geri dönmek ve onları tekrar dinlemektir. Zaman geçtiğine göre şimdi ne kadar anlayabiliyorsunuz? Daha kolay mı? Muhtemelen bu da özgüveninizi artıracak ve ne kadar ilerlediğinizi gösterecektir.

11. Düzenli Olarak Dinleme Pratiği Yapın
Hayatta değerli olan her şey gibi, bunun da hızlı bir çözümü yoktur. Yabancı bir dilde dinleme anlayışını geliştirmek için zaman harcamalısınız. Tekrar tekrar maruz kalmayı gerektirir.
Deneyimime göre, dil öğrenimi basit bir denklemle gerçekleşir: İlgi + Motivasyon + Çaba = Başarı!
Küçük ama düzenli lokma büyüklüğünde parçalar halinde ilerleyin. Bu, can sıkıntısını savuşturmanın ve motivasyonu korumanın en etkili yoludur. Keyif aldığınız ve ilgi çekici bulduğunuz kaynakları kullanın, dikkat dağıtıcı şeyleri kaldırın ve aktif dinlemeye odaklanın.
Her gün 15 dakika dinleme pratiği yapmak, iki haftada bir dört saatlik bir sıkıştırma seansından yüz kat daha iyidir. Benim için, konsantrasyonum düşmeye başlamadan önce 45 dakika sınırdır zaten.
Ayrıca hepimizin iyi ve kötü günleri olduğunu aklınızda tutmanız da yardımcı olur. Ve başlangıç ​​aşamasından sonra, ilerleme kaydetmenin imkansız olduğu en azından bir platoya ulaşmanız muhtemeldir.
Ama günde sadece beş dakika bile beyninizin yeni dilinizin seslerine bağlanmasına yardımcı olacaktır! Her güne kısa bir dil dinleme pratiği planlayın ve sonra bunu yaptığınızdan emin olun.